Në vitin 1762, në moshën 66-vjeçare, artisti venecian Giambattista Tiepolo u largua nga qyteti i tij për në Madrid për të filluar kapitullin e fundit të karrierës së tij vezulluese. Ai ishte ftuar nga mbreti spanjoll, Charles III, për të dekoruar tavanin e dhomës së Fronit, një nga hapësirat kryesore ceremoniale në Pallatin e ri Mbretëror. Afresku i madh i Tiepolo-s, i njohur zakonisht si Lavdia e Monarkisë Spanjolle, është ende një atraksion kryesor për të gjithë vizitorët e pallatit sot.

Pak para se të largohej nga Venecia, Tiepolo ishte shprehur në një gazetë lokale, La Nuova Veneta Gazzetta, se "mendja e një piktori duhet të synojë gjithmonë në sublime, heroike dhe përsosmëri". Këto fjalë shërbejnë si një trashëgimi artistike nga një prej piktorëve më të mëdhenj të shekullit të 18-të.

Ai ishte gjithashtu një nga më të kërkuarit. Tiepolo mori komisione nga familje eminente dhe urdhra fetarë anembanë Italisë, si dhe nga shtëpitë mbretërore në Spanjë, Suedi, Rusi dhe Gjermani. Ai realizoi qindra piktura vaji dhe hektarë afreskesh.

Tiepolo. Venezia, Milano, l'Europa, një ekspozitë që shënon 250 vjetorin e vdekjes së artistit në 1770, po mbahet aktualisht në Galleri d'Italia në Milano, nën kujdesin e Presidencës së Republikës Italiane dhe në partneritet me Galerinë dell'Accademia në Venecia.

"Tiepolo ishte ndër përhapësit më të mirë të shkëlqimit artistik në të gjithë Evropën," thotë bashkëkuratori i ekspozitës Alessandro Morandotti.

“Ai punoi në harmoni me ambiciet e kohës, duke krijuar kompozime të jashtëzakonshme në tavanet e pallateve për të festuar virtytet dhe lavditë e oborreve të mëdha evropiane, të cilat atëherë ishin mbrojtësit kryesorë të artistëve”.

Ekspozita mbulon të gjithë karrierën e Tiepolo-s, që nga trajnimi i tij i hershëm në punishten e Gregorio Lazzarini në Venecia deri në vitet e tij të fundit në Spanjë. Një tregimtar imagjinar dhe mjeshtër i padiskutueshëm i rokokos, ai krijoi skena teatrale të mbushura me dritë shkëlqyese, ngjyra të shndritshme dhe figura të gjalla e të ajrit.

Galleri d'Italia është një muze i drejtuar nga Intesa Sanpaolo, banka më e madhe e Italisë, në Piazza Scala të Milanos, dhe kjo është shfaqja e parë e madhe e dedikuar Tiepolo-s në atë qytet.

Kjo është disi befasuese, duke pasur parasysh se ai kaloi pothuajse të gjithë vitet 1730 duke punuar atje. “Milano ishte absolutisht qendror në historinë e tij”, thotë Morandotti. “Pas sukseseve të tij fillestare në Venecia, ky ishte vendi i parë që ai mori porosi nga klientë vërtet të rëndësishëm – si Carlo Archinto, studiuesi fisnik për të cilin ai afreskoi [pesë] tavane në Palazzo Archinto. Dekada në Milano shënoi një pikë kthese vendimtare në karrierën e tij dhe një trampolinë për famën e tij ndërkombëtare”.

Siç sugjeron titulli i saj, ekspozita eksploron  në një farë mënyre vitet e Tiepolos në Milano.Tragjikisht, të gjitha afresket e Palazzo Archinto u shkatërruan nga bombardimet aleate gjatë Luftës së Dytë Botërore. Megjithatë, shfaqja do të përfshijë një skicë vaji - të huazuar nga Muzeu Nacional i Lisbonës - të afreskut më të madh, Triumfi i Arteve dhe Shkencave, i cili mbrojti erudicionin e Archinto-s.

Për shkak të kufizimeve të shkaktuara nga pandemia e COVID-19, disa punime nga institucionet amerikane nuk arritën në ekspozitë siç ishte planifikuar. Por vizitorët janë ende në gjendje të shijojnë vepra nga disa koleksione të tjera ndërkombëtare, si Galeria Kombëtare në Londër, Museo del Prado në Madrid dhe Muzeu i Artit Kimbel në Fort Worth.

Shfaqja përmban rreth 70 vepra në total, përveç projeksioneve dixhitale të afreskeve të famshme të Tiepolo-s në Madrid dhe Bavari (në Würzburger Residenz). Megjithatë, sipas Fernando Mazzocca, bashkë-kuratori i Morandottit, "disa nga ekspozitat kryesore janë në fakt vepra që janë pak të njohura për publikun dhe shpresojmë se do të vijnë si një zbulim. Afresket nga Bazilika e Sant'Ambrogio, për shembull."

Bazilika në fjalë është një kishë milaneze nga e cila u hoqën dy afreske të Tiepolo-s në shekullin e 19-të. Ata tani shfaqen (pas një sasie të mjaftueshme pune konservimi) në Galerie d'Italia.

“Intesa Sanpaolo është krenare që vë në skenë këtë ekspozitë me veprat e Tiepolo-s që llogariten ndër shprehjet më të larta të pikturës italiane”, thotë Michele Coppola, Drejtori Ekzekutiv i Artit, Kulturës dhe Trashëgimisë Historike të bankës.

“Përparimi i njohurive të mjeshtrave italianë është një nga elementët kryesorë të Progetto Cultura, politikës së Intesa Sanpaolo-s për promovimin e pasurisë kulturore si një levë për rritjen në nivel social për ta shoqëruar atë në nivel ekonomik.

“Giambattista Tiepolo – si subjektet e ekspozitave të tjera në Galleri d’Italia në Milano në vitet e fundit, si Canova, Bernardo Bellotto dhe Canaletto – tranferuan shkëlqimin e artit italian në Evropë. Kjo përshtatet në mënyrë të përkryer me vendin e Intesa Sanpaolo-s si një bankë italiane me një pozicion të fortë ndërkombëtar.”

Pikturat e Tiepolo-s shihen shpesh si shënjimi i fundit i një epoke, të krijuar për lavdinë më të madhe të kishës, aristokracisë dhe mbretërisë në një turmë të fundit të regjimit të lashtë - përpara se revolucionet, si politike ashtu edhe ato industriale, ta zhdukin këtë lavdi.

Pothuajse tre shekuj më vonë, fotografitë e tij teatrale të shkëlqyera tani janë në qendër të skenës edhe një herë.